راهنمای خرید دوربین فیلمبرداری دیجیتال

راهنمای خرید دوربین فیلمبرداری دیجیتال

موج دنیای دیجیتال صنعت فیلمبرداری را هم در بر گرفته است. این روز‌ها همه دنبال دوربین‌های فیلمبرداری دیجیتال هستند. اما آیا دوربین‌های دیجیتال فیلمبرداری همان تفاوت‌هایی را نسبت به همتایان غیردیجیتالی خود دارند که بین دوربین‌های دیجیتال عکاسی و آنالوگ دیده می‌شود؟ آیا اصلاً لازم است برای خرید این دوربین‌ها، مبالغ بالایی را هزینه کنید؟ یا ساده‌تر بپرسیم: آیا دوربین‌های دیجیتال گزینه‌های مناسبی برای خرید آینده ما هستند؟ در اینجا سعی کرده‌ایم به طور مختصر درباره برخی سؤالات متداول حول‌‌و‌‌حوش دوربین‌های دیجیتال فیلمبرداری پاسخ دهیم.

چرا باید یک دوربین دوربین فیلمبرداری دیجیتال بخرید؟
دوربین‌های دیجیتال فیلمبرداری انقلابی در دنیای تصویربرداری آماتور ایجاد کرده‌اند. این دوربین‌ها کوچک‌تر از همتایان قدیمی خود هستند. کوچک‌ترین دوربین فیلمبرداری در بین مدل‌های موجود در بازار، وزنی کمتر از نیم کیلوگرم دارد و به راحتی در کف یک دست جا می‌شود.
ضمناً دوربین‌های جدید دارای کیفیت تصویر بسیار بالاتری هستند و قابلیت ضبط صدای آن‌ها فوق‌العاده است. اما مهم‌ترین قابلیتی که توانسته است دوربین‌های دیجیتال را در بین کاربران محبوب کند، امکان اتصال آن‌ها و انتقال فیلم ضبط شده به کامپیوتر است. سؤال اینجا است که انتقال این تصاویر به کامپیوتر چه ارزشی دارد؟
انتقال یک فایل به کامپیوتر یعنی ساده‌ترین روش برای ویرایش، تبدیل، تکثیر و ساخت فیلم‌های ویدیویی. نرم‌افزارهای ویرایش تصویر بسیار ساده‌ای هم برای این دوربین‌ها ارائه می‌شوند که به شما امکان می‌دهند به سادگی فیلم‌ها‌ را ویرایش کرده و یک نسخه VCD یا DVD از آن را برای پخش در سیستم تصویری خانگی‌ آماده کنید.
در کنار همه این‌ها، می‌توانید نسخه‌ای از آن را نیز از طریق اینترنت و با فرمت‌های تصویری کم حجم‌تر برای عزیزان‌خود در سراسر دنیا ارسال کنید تا آن‌ها نیز در لذت شما شریک شوند. البته اگر هنوز هم به فیلم‌های ویدیویی VHS دلبستگی دارید، می‌توانید با اتصال دوربین به یک دستگاه ویدیو یا تلویزیون، فیلم دیجیتال‌ را روی یکی از آن فیلم‌ها ضبط کنید و در آرشیو بگذارید.
البته فراموش نکنید که هر کامپیوتری را نمی‌توان برای انتقال و ضبط فیلم روی درایو‌های نوری مثل CD یا DVD به کار گرفت. کامپیوتر شما باید دارای ورودی‌های مخصوص اتصال سیم‌های رابط باشد، همچنین به یک CD یا DVD رایتر و احتمالاً به فضای خالی زیادی روی حافظه کامپیوتر نیاز خواهید داشت. اگر تا به حال با چنین مسائلی برخورد نداشته‌اید، بد نیست برای بار اول از یک فرد ماهر‌ راهنمایی بگیرید.

آیا دوربین‌های دیجیتال ویدیویی هم فیلم می‌خورند؟
هم بله و هم خیر. برخی دوربین‌های دیجیتال موجود در بازار همچون دوربین‌های عکسبرداری از کارت‌های حافظه استفاده می‌کنند. بیشتر دوربین‌ها از این درگاه‌های کارت حافظه برای ضبط تصاویر ثابت (عکس‌) و فرمت‌های فشرده ویدیویی MPEG (به منظور ارسال از طریق ایمیل یا وب) استفاده می‌کنند.
اما بیشتر دوربین‌های دیجیتال فعلی، از نوار‌های مغناطیسی استفاده می‌کنند. البته نوار‌های این دوربین‌ها بسیار کوچک‌تر از نوارهای مغناطیسی VHS هستند. مثلاً نوارهای دوربین‌های MiniDV در حدود پنج در هفت سانتی‌متر هستند و نوار‌های MicroDV از این هم کوچک‌ترند. این نوار‌ها کیفیت صدا و تصویر بسیار بهتری دارند و فرمت ویدیویی که روی آن‌ها ضبط می‌شود، قابلیت انتقال به کامپیوتر را دارد.

چرا دوربین‌های فیلمبرداری دیجیتال از کارت‌های حافظه استفاده می‌کنند؟
تنها دوربین‌های فیلمبرداری MiniDV نیستند که از کارت کافظه استفاده می‌کنند. اغلب دوربین‌های دیجیتال این قابلیت را دارند. این کارت‌ها نه تنها برای ذخیره کردن عکس و فیلم‌های کم‌حجم به کار گرفته می‌شوند، بلکه در برخی دوربین‌ها این امکان را به کاربر می‌دهند که بخش‌های خاصی از فیلم را از روی نوار کپی کرده و از طریق این کارت به سادگی امکان انتقال آن را فراهم کنند.

آیا دوربین‌های فیلمبرداری عکس هم می‌گیرند؟
بله، دوربین‌های فیلمبرداری دیجیتالی می‌توانند عکس هم بگیرند. اما باید بدانید که کیفیت عکس‌هایی که توسط این دوربین‌ها گرفته می‌شود، به هیچ وجه با یک دوربین عکاسی دیجیتالی قابل مقایسه نیست. کیفیت عکس در این دوربین‌ها بسیار پایین است (در بهترین حالت چیزی کمتر از دو مگاپیکسل) و به همین دلیل کیفیت آن‌ها حتی از عکس های یک دوربین دیجیتالی ارزان قیمت نیز کمتر است.
اگر عکسبرداری با دوربین برای‌شما مهم است، احتمالاً لازم است یک دوربین عکسبرداری هم بخرید. البته اگر قصد دارید گاهی به صورت تفننی چند عکس با دوربین‌ بگیرید و آن‌ها را روی اینترنت بفرستید، همان دوربین فیلمبرداری کافی خواهد بود.

راهنمای سریع خرید
اصلی‌ترین نکته‌ای که درباره دوربین‌های دیجیتال باید بدانید فرمت ضبط تصاویر ویدیویی آن‌ها است. در حال حاضر فرمت MiniDV محبوب‌ترین فرمت ویدیویی است. دوربین‌هایی از این دست از فیلم‌های دیجیتالی کوچکی استفاده می‌کنند و به‌رغم جثه کوچک ترشان، قیمت آن‌ها کمی بالاتر از همتاهای Digital8 یا VHS خودشان است. خیلی‌ها فکر می‌کنند کیفیت فرمت MiniDV بالاتر از انواع دیگر است، اما واقعیت این است که کیفیت این فیلم‌ها بیشتر به کیفیت ساخت دوربین و خود فیلم مورد استفاده ارتباط دارد.
فرمت محبوب دیگر Digital8 است که البته اندازه دوربین‌های آن به کوچکی MiniDV نیست، اما این امکان را دارید که فیلم دوربین‌های قدیمی‌تر Hi-8 و 8mm را نیز توسط آن پخش کنید. اگر قصد دارید یک دوربین ویدیویی دیجیتال بخرید که هم کیفیت خوبی داشته باشد و هم چندان هزینه‌بر نباشد یا اگر قبلاً یک دوربین Hi-8 یا 8mm داشته‌اید و حالا می‌خواهید یک دوربین دیجیتالی بهتر بخرید، احتمالاً Digital8 بهترین انتخاب برای شما خواهد بود.
MicroMV هم یک نوار با فرمت دیجیتالی است که از سال 2001 از سوی سونی ارائه شد. ابعاد فیلم‌های آن تقریباً هفتاد درصد ابعاد فیلم‌های MiniDV است؛ البته کمی گران‌تر. در حالی که کیفیت آن تفاوت چندانی با مدل‌های رقیب ندارد.

DVD:
این دوربین‌ها می‌توانند مستقیماً روی دیسک‌های DVD ضبط کنند. البته دیسک‌های مورد استفاده آن‌ها از نوع DVDهای هشت سانتی‌متری هستند و هر کدام گنجایش نیم‌ساعت تصویر را دارند. انواع DVD-RW آن‌ها می‌توانند روی یک DVD قابل رایت بارها فیلم ضبط کنند و از انواع معمولی آن‌ها کمی گران‌تر هستند.
دیگر فرمت دیجیتالی مربوط به دوربین‌هایی است که اصلاً از فیلم استفاده نمی‌کنند. JVC اولین دوربینی بود که امکان ضبط مستقیم فیلم روی حافظه را ارائه داد. با این کار دیگر هیچ نیازی به تبدیل فیلم برای ویرایش روی کامپیوتر وجود ندارد و می‌توان فیلم‌های ذخیره شده روی حافظه را مستقیماً به کامپیوتر منتقل کرد.
این دوربین‌ها برای استفاده خانگی مناسب است و به دلیل محدودیت حافظه و عدم امکان جایگزینی حافظه پر شده برای فیلمبرداری‌های طولانی مدت مناسب نیستند.
علاوه بر فرمت دوربین‌ها، دقت درباره نکات دیگری هم در هنگام خرید دوربین فیلمبرداری برای‌ شما سودمند خواهد بود. از جمله:

زوم نوری:
همانند دوربین‌های دیجیتال عکسبرداری، در دوربین‌های فیلمبرداری نیز معمولاً مقدار زوم دوربین را با اعداد و ارقام بزرگی نمایش می‌دهند. دقت داشته باشید که زوم نوری دقیقاً به معنای ضریب بزرگ‌نمایی لنز دوربین است. در حالی که زوم دیجیتالی در حقیقت انتخاب بخشی از مرکز تصویر و بزرگ کردن تصویر گرفته شده است.
دقیقاً انگار روی تلوزیون‌ دکمه Zoom را فشار دهید تا بخشی از تصویر بزرگ شود. استفاده از زوم دیجیتالی (که اغلب بیشتر از زوم نوری دوربین است) موجب افت شدید کیفیت می‌شود.

LCD و منظره‌یاب چشمی:
اغلب دوربین‌های فعلی دارای یک LCD با اندازه حداقل 5/2 اینچی هستند که به شما امکان می‌دهد عکس یا فیلم ضبط شده را روی آن تماشا کنید. برخی از دوربین‌ها هم LCDهای بزرگ‌تر (مثلا ً چهار اینچی) دارند که هم گران‌تر هستند و هم اندازه خود دوربین بزرگ‌تر می‌شود. منظره‌یاب‌ها در دوربین‌های فیلمبرداری چندان مهم نیستند؛ زیرا اصولاً اندازه این دوربین‌ها به گونه‌ای است که استفاده از منظره‌یاب به جایLCD بیشتر خسته‌کننده است و تنها در نور شدید کاربرد دارد.

عکسبرداری:
 قطعاً کیفیت عکس‌های دوربین‌های فیلمبرداری بسیار پایین‌تر از دوربین‌های عکسبرداری همتای قیمتی خود هستند. دقت داشته باشید که اغلب دوربین‌های فیلمبرداری قیمت متوسط (حدود 300 تا 400 هزار تومان) دارای رزولوشن حسگر زیر یک مگاپیکسل هستند.
در این بین دوربین‌های فیلمبرداری سه ‌‌CCD از لحاظ عکسبرداری دارای کیفیت بهتری نسبت به تک CCDها هستند. البته سه ‌‌CCDها جزو دوربین‌های حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای دسته‌بندی می‌شوند و معمولاً گرانقیمت‌ هستند و اگر کاربرد چندان حرفه‌ای ندارید می‌توانید از همان تک CCDها استفاده کنید.

نور سر خود:
تقریباً مترادف فلاش سر خود در دوربین‌های عکاسی است. یک منبع نوری که در محیط‌های کم نور به کار می‌رود. نور آن‌ها معمولاً چندان قوی نیست و مصرف ولتاژ بالایی دارند.

ثابت‌کننده تصویر:
برخی از مدل‌های گران‌قیمت‌تر در بازار این قابلیت را دارند. با استفاده از این قابلیت که معمولاً در دوربین‌های دارای زوم بالا ارائه می‌شود، تأثیر لرزش دست در تصویر کاهش می‌یابد و تصویر با حرکات نرم‌تری جابجا می‌شود.

Progressive Scan:
این قابلیت به دوربین امکان می‌دهد به جای ضبط کردن خطوط متناوب پیکسل‌ها، کل تصویر هر فریم را به صورت یکجا ضبط کند. با استفاده از این قابلیت کیفیت تصاویر، خصوصاً در صحنه‌های پر‌تحرک بسیار بالاتر خواهد بود.

ورودی ویدیویی:
امکان ضبط از ورودی ویدیویی به شما امکان می‌دهد تصاویر ویدیویی آنالوگ خود را بدون نیاز به کارت تصویر مخصوص کامپیوتر، به تصاویر دیجیتالی تبدیل کنید.


پنج نکته‌ای که در هنگام خرید باید به یاد داشته باشید!
کافی است به یک فروشگاه بزرگ دوربین‌های فیلمبرداری دیجیتال قدم بگذارید تا در میان انواع و اقسام مارک‌ها و مدل‌های بسیار شبیه به هم گم شوید. انتخاب از بین این همه مدل واقعاً مشکل است. بسیاری از این دوربین‌ها تنها از لحاظ ظاهر با همدیگر متفاوتند و وقتی نگاهی به راهنمای آن‌ها می‌اندازید، می‌بینید اغلب قابلیت‌های آن‌ها یکسان است.
متأسفانه اغلب فروشندگان سعی می‌کنند مدل‌های موجود خود را به عنوان بهترین مدل‌های موجود در بازار معرفی کنند و معمولاً در کنار تمامی امکانات مثبت محصولات خود، کمتر اشاره‌ای به نقاط ضعف دوربین‌ها می‌کنند. بنابراین اگر می‌خواهید انتخاب خود را از بین انواع مختلف محصولات، در شرایط کاملاً مساوی انجام دهید، حتماً در هنگام خرید این نکات را به خاطر داشته باشید:

- زوم بیشتر، همیشه موجب افتخار نیست!
قابلیت زوم یک دوربین فیلمبرداری به شما امکان می‌دهد از یک صحنه دور از خودتان فیلمبرداری کنید. ممکن است در ابتدا فکر کنید که زوم دوربین خیلی هم مهم نیست، اما کافی است در یک مسابقه ورزشی باشید یا حتی در یک جشن خانگی بخواهید از لبخند کسی که دوستش دارید، فیلم‌ بگیرید تا متوجه لزوم این قابلیت بشوید.
متأسفانه اعدادی که به عنوان ضریب زوم دوربین فیلمبرداری روی بسته‌بندی آن قرار دارند بیشتر از سوی سازندگان به عنوان یک فریب تبلیغاتی به کار گرفته می‌شوند. به عنوان یک قانون کلی باید به خاطر داشته باشید که زوم دیجیتال همچون همان چیزی که در دوربین‌های عکسبرداری دیجیتالی هم گفته می‌شود، به شدت موجب افت کیفیت می‌شوند.
در حقیقت وقتی درباره زوم واقعی یک دوربین حرف می‌زنیم، منظور زوم نوری آن دوربین است که از طریق حرکت عدسی‌های لنز (و نه بزرگ‌نمایی تصویر ضبط شده) به دست می‌آید. زوم دیجیتال هیچ فرقی با بزرگ کردن بخشی از تصویر فیلمبرداری شده در داخل کامپیوتر ندارد.
زوم دیجیتال در همان حال که سوژه داخل تصویر را با ابعادی بزرگ‌تر نشان می‌دهد، موجب کاهش رزولوشن تصویر و افت کیفیت آن نیز می‌شود. به همین علت، در این حالت می‌بینید که تصویر دارای نویز فراوان و گاهی محو می‌شود. مثلاً اگر از تمام آن زوم 700X که روی دوربین‌ حک شده است (احتمالاً از ضرب 10X زوم نوری در 70X زوم دیجیتال به این عدد رسیده‌اند) استفاده کنید، با تصویری کاملاً ناواضح و شطرنجی روبه‌رو خواهید شد که اصلاً مشخص نیست دقیقاً کجا را نشان می‌دهد.
اگر می‌خواهید زوم دو دوربین فیلمبرداری دیجیتال را با هم مقایسه کنید، بهتر است تنها به مقدار زوم نوری آن‌ها توجه کنید. این مقدار در دوربین‌های معمول موجود در بازار برابر 10X یا کمتر است. هرچه این مقدار بیشتر باشد، می‌توانید بدون این که افت کیفیت داشته باشید، از سوژه در ابعاد بزرگ‌تری فیلمبرداری کنید.

- نور کم = تصاویر بی‌کیفیت
کافی است روی اینترنت، نگاهی به چند تست فنی دوربین‌های دیجیتال ارزان قیمت بیندازید تا ببینید که چطور این عبارت در همه آن‌ها تکرار شده است: کارایی ضعیف در نور کمِ محیط!
واقعیت این است که تقریباً همه دوربین‌های فیلمبرداری سطح متوسط در نور کم کارایی خوبی ندارند. تصاویری که این دوربین‌ها در نور کم می‌گیرند، عموماً محو، تیره و پر از نویز است. برخی از دوربین‌ها دارای پرژکتورهای کوچکی هستند که در بالای لنز قرار دارند و می‌توانند محیط‌های کوچک را به خوبی روشن کنند.
خوشبختانه اغلب محیط‌هایی که به نظر کاربران خانگی جالب است با همین نور روشن می‌شوند و نیازی به نور‌های جانبی نیست؛ مگر این که بخواهند در کنار دریا در شب یا در داخل یک غار فیلمبرداری کنند. ولی استفاده از این پرژکتور‌ها نه تنها موجب مصرف شدید باتری می‌شود، بلکه سایه‌های تندی نیز ایجاد می‌کند و تصاویر حاصل از آن چندان مناسب به نظر نمی‌رسد.
ضمناً محیط‌های کم نور بزرگ‌تر که نمی‌توانند با این نور روشن شوند استفاده از آن را محدود می‌کنند. برخی از دوربین‌ها قابلیتی را دارند که به واسطه آن می‌توانند در تاریکی کامل نیز فیلمبرداری کنند! البته در اینجا دوربین‌ها از روش فیلمبرداری با اشعه نامرئی مادون قرمز استفاده می‌کنند و به همین دلیل تصاویر دارای رنگ‌هایی غیر‌طبیعی هستند. این قابلیت نخستین بار با نام NightShot در دوربین‌های سونی عرضه شد و این روز‌ها بسیاری دیگر از سازندگان آن را در دوربین‌های خود قرار می‌دهند.

- LCD بزرگ‌تر بهتر است
دوربین‌های دیجیتال دارای LCDهای کوچک تاشویی هستند که هم به عنوان منظره‌یاب تصویر در هنگام فیلمبرداری و هم به عنوان صفحه‌نمایش تصاویر مورد استفاده قرار می‌گیرند. اندازه LCDها از دو اینچ تا 5/3 اینچ (اندازه قطر) متغیر هستند.
در هنگام خرید به خاطر داشته باشید که اندازه بزرگ‌تر LCD به معنی ساده‌تر دیدن تصاویر است. معمولاً اندازه بزرگ‌ترLCD یک معنی دیگر نیز دارد و آن، قیمت بالاتر است! بنابراین اگربرای شما قیمت فاکتور مهمی است، اندازهLCD چندان اهمیتی ندارد.

- تک CCD یا سه CCD
برخی از دوربین‌های سطح بالا به جای یک CCD، دارای سه CCD یا چیپ حسگر هستند. (CCD بخشی از یک دوربین دیجیتالی است که می‌تواند اشعه‌های نور را به اطلاعات دیجیتالی تبدیل کند). دوربین‌های دیجیتالی که تکCCD دارند، از همان یک حسگر برای ضبط تمام‌صحنه استفاده می‌کنند.
در حالی که دوربین‌های سه CCD با استفاده از یک منشور، تصویر رسیده را به سه رنگ مجزای قرمز، سبز و آبی تقسیم می‌کند و هر کدام را به CCD مخصوص به خود می‌فرستد. با استفاده از این روش تصاویری به مراتب با کیفیت‌تر و نیز کیفیت تصویر بالاتری حاصل می‌شود.
صد البته دوربین‌های سه CCD گران قیمتند. اما می‌توان برخی از مدل‌های سه CCD را با قیمت‌هایی در حدود 700 تا 800 هزارتومان پیدا کرد. به هر صورت، برخی از کاربران معتقدند کیفیت بالاتر تصویر در این دوربین‌ها ارزش پرداخت هزینه بالاتر را دارد.
اما دوربین‌های تک CCD هم کیفیت مناسبی دارند و برای فیلمبرداری خانگی بسیار مناسبند. بنابراین به عنوان یک کاربر خانگی نباید فکر کنید که برای یک دوربین خانگی حتماً باید کلی پول خرج کنید.

- اندازه و طراحی
دوربین‌های فیلمبرداری دیجیتال با دو سبک طراحی مختلف ساخته می‌شوند. آن‌ها یا افقی هستند یا عمودی. انواع افقی آن‌ها در حقیقت از نسل همان دوربین‌های آنالوگ بزرگ قریمی هستند که روی دوش قرار می‌گرفتند. این دوربین‌ها معمولاً دارای دستگیره‌ای در سمت راست بدنه خود هستند. تقریباً در تمام موارد، دوربین‌های افقی بزرگ دارای قابلیت‌های پیشرفته‌ای هستند و برای کارهای حرفه‌ای استفاده می‌شوند.
نوع دوم دوربین‌هایی هستند که جهت‌گیری بدنه آن‌ها به صورت عمودی است. دستگیره پارچه‌ای یا پلاستیکی این دوربین‌ها در دست راست قرار می‌گیرد و معمولاً لنز در منتهی‌الیه بالای آن‌ها گنجانده شده است. این دوربین‌ها را می‌توان به سادگی حمل کرد. به همین دلیل، برای فیلمبرداری در سفر بسیار مناسبند. یک مدل از این دوربین‌ها را می‌توانید در فیلم جالب تعطیلات مستر بین ببینید!
وزن دوربین‌های مذکور از کمتر از نیم کیلوگرم در دوربین‌های MicroDV تا 5/‌‌1 کیلوگرم در دوربین‌های افقی حرفه‌ای متفاوت است. در هنگام خرید حتماً به وزن این دوربین‌ها دقت کنید و همیشه به خاطر داشته باشید که در هر حال مجبورید با یک دست وزن آن را تحمل کنید. بنابراین هرچه سبک‌تر بهتر!