زیر سایه تابو/ چند روایت از آموزش‌های جنسی به جوانان
زیر سایه تابو/ چند روایت از آموزش‌های جنسی به جوانان
به راستی سقف آموزش‌های قبل از ازدواج ما و آشنا کردن جوانان با مشکلاتی که آنها را تهدید می‌کند کجاست؟!
داستان آموزش‌های قبل از ازدواج و پیشگیری‌هایی که صورت می‌گیرد هر روز به یک جنجال خبری تبدیل می‌شود؛همین چند روز قبل آزاد بودن توزیع وسایل پیشگیری از بارداری در سوپرمارکت‌ها و کیوسک‌های روزنامه فروشی به یک جنجال خبری تبدیل شد که در بحث ما نمی‌گنجد اما به راستی سقف آموزش‌های قبل از ازدواج ما و آشنا کردن جوانان با مشکلاتی که آنها را تهدید می‌کند کجاست؟!
روایت اول
کلاس‌هایی که کیفیت ندارند
حدود 40 دختر جوان در یک کلاس دور هم جمع شده‌اند که خانم دکتر مربوطه برایشان برخی مسایل را تشریح کند. در یک کلاس دیگر هم آقایان دور هم جمع شده‌اند. فیلمی در کلاس پخش می‌شود که نه سر دارد و نه ته! همه خنده شان گرفته. نکاتی که در این فیلم گفته می شود در مورد خانم‌ها است و ویژگی های جسمانی آنها. اما یک علامت سوال در سر همه شکل گرفته که این فیلم چرا اینجا پخش می‌شود مگر ما خودمان را نمی‌شناسیم؟!
بعد از پایان فیلم خانم دکتر مربوطه که شرم بسیار زیادی در چهره اش موج می زند انواع وسایل جلوگیری از بارداری را نشان می دهد(فقط نشان می دهد) و بین معرفی هر کدام از این وسایل یک "ببخشید خانم‌ها" می‌گوید... کاملا فرمالیته و تکراری هنوز 30 دقیقه نشده است که سر و ته قضییه هم آورده می‌شود و همه کلاس را ترک می کنند. چند دختر جوان هم دور خانم دکتر جمع می شوند تا سوال اختصاصی خود را آرام و نجوا کنندگان بپرسند. بقیه هم تند تند برگه های امضا شده خود را می گیرند و از کلاس خارج می شوند. ..
دکتر حوریه شمشیری میلانی، متخصص زنان و زایمان وpublic health، درباره مطالب مرتبط با بهداشت جنسی ارایه شده در کلاس‌های مشاوره قبل از ازدواج به برنا می‌گوید : بر اساس مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است کیفیت این کلاس‌ها مناسب نیست و بر اساس این مطالعات پیشنهاد داده شده است که سطح کیفی این دوره‌ها ارتقا یابد.به شخصه در این دوره‌ها حضور نداشته‌ام،اما بر اساس اطلاعاتی که در این زمینه دارم مطلع هستم که تنها در مورد تنظیم خانواده و مسایل مرتبط با بارداری به زوج‌های جوان نکته‌هایی مطرح می شود،چون جلسات به شکل جمعی برگزار می شود در مورد مسایل جنسی صحبت نمی‌شود.
روایت دوم
یک سی دی نایاب
چند وقتی است که یک لوح فشرده با محتوای آموزش مسائل جنسی با مجوز وزارت بهداشت روانه داروخانه‌ها شده است. لوح فشرده "آشنای محبوب" قرار است گنجینه سودمندی باشد برای زوج‌های جوان و همسران برای افزایش دانش آنها در خصوص روابط زناشویی.
دکتر اسلامی، رئیس تنظیم خانواده وزارت بهداشت در اینباره به برنا می‌گوید: در سال حدود 900 هزار ازدواج رخ می‌دهد که تقریبا یک میلیون و 900 هزار نفر را در برمی‌گیرد که تمام این افراد نیاز به یک حداقل دانشی در خصوص روابط زناشویی دارند. اگر در نظر بگیرید که تنها 60 هزار سی دی آشنای محبوب در سطح جامعه پخش شده باشد دایره کمی از این افراد را در بر می‌گیرد که طبیعتا جوابگوی این تقاضا نیست.
طبق مشاهدات صورت گرفته و به گفته مسوولان از آشنای مجبوب استقبال زیادی شده و در تحلیل محتوایی که از مراکز مختلف صورت گرفته این محصول خوب ارزیابی شده است و بسیاری معتقدند حداقل اگر پخش این محصول،شروع اطلاع رسانی در مورد بهداشت جنسی خانواده هم باشد، شروع خوبی است.
حوریه شمشیری درباره این سی دی می‌گوید: این سی دی حاوی اطلاعات خوبی در زمینه آموزش به مردم است. توصیه می‌کنم زوج های جوان با تهیه کردن این سی دی آموزشی از نکاتی که در آن آموزش داده می‌شود بهره ببرند و البته توصیه می‌کنم در صورتی که دارای سواد هستند با مطالعه کتاب‌ها و جست‌وجوی منابع اینترنتی در این زمینه و مطالعه سایت‌های داخلی و خارجی- که گاهی شفاف‌تر به این مسایل می‌پردازند-آگاهی خود را در این زمینه افزایش بدهند.
بنا بر این گزارش برنا بررسی‌ها حاکی از این است که علاوه بر این سی دی اخیر دکتر مجد در ارتباط با مسایل زناشویی و مسایل پیرامون بهداشت خانواده، کاری را ارائه داده است که در شورای بازبینی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بررسی شده است. این محصول از مجموعه آیین بهتر زیستن توسط دکتر مجد با نام "اصول ارتباط و عملکرد زناشویی طبیعی ،اختلالات و درمان" نظر مساعد شورا را کسب کرده و اصلاحاتی دارد که در حال انجام است و غیر از این محصول،محصول دیگری در زمینه آموزش های جنسی زناشویی در صف انتظار مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست.
روایت سوم
یک درس بلاتکلیف
مرکز امور زنان و خانواده از بهمن ماه سال گذشته ورود کتاب «روانشناسی ازدواج و شکوه همسرداری» که به سفارش این مرکز و توسط دکتر غلامعلی افروز ـ رییس سازمان نظام مشاوره و روانشناسی کشور ـ تدوین شده است را دنبال می‌کرد و حتی به دنبال جایگزینی این کتاب به جای کتاب «تنظیم خانواده» بود. اما در نهایت رییس مرکز امور زنان و خانواده از پیگیری برای ارائه این کتاب به عنوان یک واحد اختیاری در دانشگاه‌ها در سال تحصیلی 90ـ91 خبر داد.
زهرا سجادی معاون امور خانواده مرکز امور زنان و خانواده با اعلام اینکه کتاب «شکوه همسرداری» در ترم پیش‌روی سال تحصیلی جدید به طرح درس دانشگاه‌ها ورود پیدا نکرد، گفت: این موضوع را نمی‌توان به صورت دستوری دنبال کرد، بلکه باید به دنبال اقناع و ترغیب دانشگاه‌ها درباره ارائه کتاب «روانشناسی ازدواج و شکوه همسرداری» در قالب طرح درس باشیم و فضاسازی لازم در این خصوص صورت گیرد.
وی با اشاره به نظر مثبت وزارت علوم و شورای عالی انقلاب فرهنگی نسبت به محتوای این کتاب، اظهار کرد: پیگیری مرکز امور زنان برای گنجاندن این کتاب در طرح درس به عنوان یک واحد اختیاری همچنان ادامه دارد. و امیدواریم که این کتاب در ترم دوم سال تحصیلی جدید به عنوان واحد اختیاری وارد طرح درس دانشگاه‌های کشور شود.
اما هنوز این درس بلاتکلیف است و پشت درهای دانشگاه مانده است.
روایت چهارم
آموزش های اجباری بلاتکلیف
وزارت بهداشت در صدد است تا ساعت آموزش قبل از ازدواج را بیشتر کند؛ دکتر محمد اسلامی با اشاره به بسته جدید آموزش‌های هنگام ازدواج، درباره تعداد ساعات در نظر گرفته شده برای آموزش‌های قبل از ازدواج زوجین می‌گوید: پیش از این یک زمان 16 ساعته از سوی سازمان ملی جوانان مطرح و در هیات دولت مصوب شده است، اما قرار بر آن نیست که همه این 16 ساعت آموزش به صورت حضوری باشد.
همچنین بنا بر توافقات صورت گرفته پیش از این زمان آموزش‌های قبل از ازدواج کمتر از یک ساعت بوده که قرار شده است که به 2 ساعت ارتقا یابد.
روایت نهایی
همه چیز زیر چتر تابو
هر چند شیوه‌های جلوگیری از بارداری در بیشتر مراکز آموزشی به زوج‌های جوان آموزش داده می‌شود و برخی از پزشکان متخصص نیز به دراین باره به بیماران توضیح میدهند اما انگار خرید و فروش محصولات بهداشتی جنسی تابع شرایط و قوانین خاص خودش است.اگر دقت کنید این روزها در بیشتر داروخانه‌ها سطح شهر بخشی به فروش محصولات آرایشی و بهداشتی اختصا‌ص دارد و همه نوع کالایی در این بخش یافت می‌شود. از انواع شامپو و محصولات توانبخشی و ارتوپدی گرفته تا محصولات بهداشتی جنسی! اما کسی رویش نمی‌شود که خرید کند.
حوریه شمشیری درباره اهمیت آگاهی از بهداشت جنسی می‌گوید: همیشه آگاهی بهتر از جهل است. حتی در مورد کودکان نیز این مورد صدق می کند، زمانی می‌گفتند در این زمینه به کودکان آموزش ندهید، اما مطالعات نشان می دهد ارایه آموزش‌های جنسی به کودکان در افزایش میزان مراقبت‌شان از خود موثر بوده است.نادانی باعث می‌شود در دره و چاه بیفتند. وقتی افراد آگاهی داشته باشند مراقب سلامتی خود و شریک جنسی خود هستند. آموزش مهم‌ترین کار در این زمینه است.
برنا
